Portugese Palmen

We bereiken Oss.

Een groot parkeerterrein heeft stukje beschikbaar gesteld voor reizigers met een camper. Zeer gastvrij want we mogen zelfs drie dagen blijven staan als we willen. Dat willen we niet maar de geste waarderen we zeer.

Een brede grasstrook geeft de mogelijkheid om de stoelen te plaatsen en dan kunnen we een proost uitbrengen op een geweldige vakantieperiode. Acht weken op rij hebben we om Portugal te halen en te verkennen. Tegen ons parkeerterrein aan is een skatebaan gelegen.

Stadsjeugd vermaakt zich vooral met luid converseren. Hoewel we slechts een paar uur gereden hebben, wanen we ons al in Marrakech.

Verbouwereerd stappen wij de filmzaal uit. Wat een fantastische beleving deze 4D-film te ondergaan. De kruitlucht zit nog in onze kleren.

Buiten beklimmen we de 224 treden van de 41 meter hoge  gedenkheuvel van de slag bij Waterloo. Bovenop staat trots een leeuw naar de horizon te staren.

Statig toert onze camper door het Franse land. Links en rechts worden eindeloze graanvelden geoogst. Op de heuvels staan vele windmolens. Vandaag is het prachtig weer met een blauwe lucht met hier en daar een wolkje. Maar nagenoeg geen wind. Hoe achterlijk ben je als je niet van instabiele regimes afhankelijk wilt zijn, maar wel van het weer.

In de namiddag rijden we Peronne binnen. Er is feest op het dorpsplein. We realiseren het ons; vandaag is het 14 juli, de nationale feestdag in Frankrijk. Na het eten wandelen we naar het feestgedruis. Volle terrassen bij de restaurants. Rond het dorpsplein staan redelijk wat mensen naar het optreden van de Franse ‘Gert en Hermien’ te luisteren. De hele tijd knalt er vuurwerk, zoals bij ons het op oudejaarsavond het geval is (nog wel). De dag werkt naar de avond apotheose toe. Straks zal er een groot professioneel vuurwerk losbarsten.

Aanvankelijk is het stil op straat. Gesmoord gejuich uit huizen en in een camper naast ons, doen het vermoeden rijzen dan de stand gunstig is. Hanna weet te vertellen na een check op haar telefoon dat het 4-2 voor les France bleu staat. Dan snerpt het fluitje van de scheids. Nog even is het stil.

Voordeuren vliegen open en de voertuigen worden gestart. Luid toeterend begint de massa zich te bewegen. In alle richtingen. Motoren racen door de straat voortgestuwd met een brullend geluid. Auto’s, afgeladen met dankbare fans,  rijden eindeloos rond. De Franse driekleur wordt meegevoerd. En niet de kleinste exemplaren. Hoewel het laatste fluitsignaal tegen zevenen klonk, scheuren om half tien ’s avonds nog de overenthousiaste Fransen claxonnerend door de straten.

Als de duisternis valt, lijken de gemoederen wat te bedaren. Wij proosten op de zege.

Onze camper draait het parkeerterrein van Kasteel Chenonceaux op. Achterin mogen dit soort vervoermiddelen worden geparkeerd. Een bord wat aangeeft dat overnachten hier niet wordt toegestaan, zet een streep door onze plannen. We schaffen een toegangskaart met audioguide aan voor €18,-- per stuk. Eerst dwalen we door de tuinen. Heel mooi aangelegd maar vooral uitstekend onderhouden. Veel bloemen bloeien en een fontein zorgt voor koninklijke pracht.

Dan lopen we het kasteel binnen. We krijgen onze audioguide aangemeten. Het is een ipod met scherm. De taalinstellingen kent ook de optie ‘Nederlands’. Het werkt simpel. Tijdens de uitleg verschijnt op het schermpje een plaatje van het besproken onderwerp.

Geweldig systeem.

Zo slenteren we door de kamers van het paleis. Een beroemde bewoonster was Catherina de Medici. Zij was in de 16e eeuw regentes van Frankrijk nadat haar man en koning Hendrik II was gedood bij een toernooi. De kamer van waaruit ze regeerde, is een klein vertrek, haar werkkamer is nog kleiner.

Achter het kasteel is een galerij over de rivier ‘La Cher’ gebouwd. Hierin is een grote feestzaal onder gebracht. Catharina hield van feesten zodat dit vertrek het zwaar te verduren heeft gekregen.

Gedwongen zoeken we een nieuwe slaapplaats. In Genillé vinden we een gezellige en mooi gelegen plek. Tafel en stoelen plaatsen we in de schaduw om het door Hanna bereidde overheerlijke maal met een glaasje rosé te nuttigen.

Aangezien het bos ook geen ruïne laat zien, keren we terug.

Nu valt het opdat het gebouw tegenover het klooster ook immens is. Daarmee hebben we het tweede klooster gespot. We komen weer uit bij het plein. Dan pas zien we het bord wat aangeeft dat het stevige pand waar we tegenover geparkeerd staan wordt aangeduid als kasteel. Geen ruïne maar een prima uitziend geheel waarin nog druk herstelwerk wordt uitgevoerd.

We missen nog de aangeprezen middeleeuwse houten markthallen. We steken de drukke weg over om te kijken of deze zich misschien daar bevinden. Het blijkt echter om de laatste paar huizen te gaan. Nadat we gekeerd zijn zien we opnieuw de houten overkapping naast het dorpsplein. Nu gaat er een lampje branden: Dat zijn de markthallen.

Een vastgespijkerd bordje bevestigd ons vermoeden. Een schitterend plaatsje, dit Mortemart, alle bezienswaardigheden staan rond het plein opgesteld. De toerist hoeft eigenlijk zijn auto niet uit.

Voor de nacht parkeren we in Saint Front la Riviére. Wederom een pracht plek in het groen met alle voorzieningen, inclusief stroom, gratis aanwezig. Er is geen beter camperland dan Frankrijk.

We lopen de steile weg naar het dorp op en verbazen ons over de prachtige oude huisjes langs de weg. Deze plaats dateert van de 13e eeuw en we constateren dat er sindsdien niets meer aan veranderd is. De echte verrassing komt als we de Place Royale betreden. Dit vierkante plein ligt in het centrum en er omheen staan werkelijk allemaal schitterende gebouwen. Bij alle huizen is de bovenverdieping een stuk naar voren gebouwd waardoor er een volledige rondgang met overkapping is ontstaan, ondersteund door prachtige houten bogen en pilaren.

We stappen de al even oude kerk binnen. Binnen zien we echt een acht eeuwen oud interieur. De muren zijn sober en in enkele nissen zijn beelden geplaatst. De akoestiek is indrukwekkend. Labastide d’Armagnac is een van de oudste bastiden van Frankrijk. Feitelijk is het een versterkte nederzetting, bedoeld om vreemde indringers op een afstand te houden.

De bestemming van de panden is in de loop van de jaren wel gewijzigd, want er zijn nu restaurantjes en winkels in gevestigd. Ook worden sommige  gebruikt als woning. In het centrum mogen geen auto’s komen zodat het gevoel van lang vervlogen tijden bewaard is gebleven.

Tegen het einde van de middag parkeren we de camper in Hagetmau. De plaats is prima voor een overnachting. We staan op asfalt en kijken tegen industriële panden aan. Aan de overzijde, achter een water, ligt een vrij nieuwe buurt met leuke huizen.

Het geklingel blijft doorgaan.

Een hele kudde is zo’n ding aangehangen. Heerlijk rustend in de bergwei worden we door de koeien aangestaard. Een topje verder liggen hun collega’s. Meerdere passanten hebben zich laten verleiden voor de uitkijk met belgeluid. Kunstzinnige types met baard en hoed turen naar de einder. Dagtoeristen hangen in een luie stoel de zuivere berglucht in te ademen. Het is hier fenomenaal. We kunnen een flink eind van de Pyreneeën overzien. Een cyclist komt boven en is apetrots. De fiets wordt tegen het bord gestald en met de telefoon wordt hiervan een afbeelding geschoten met de doorzetter zelf op de voorgrond.

We laten onze reiswagen de weg vervolgen. De top is nog hoger, zo blijkt, want na dalen gaat de neus weer omhoog. Gemakkelijker nu. Rechte stukken in z’n drie of vier. Precies op de grens mat Spanje is het absolute hoogtepunt. Een bordje vertelt ‘Pic de Larrau’. Daarna wordt het een makkie, lekker in z’n vier naar beneden laten rollen. De bomen komen weer terug. Zelfs een zijweg dient zich aan. We keren terug naar de Aarde.

Als ik voorzichtig de deur open, is de grond een complete ijsvloer. De temperatuur is in tien minuten van 27 naar 15 graden gedaald. Glibberend loop ik naar achteren. Het achterfront heeft de volle laag gekregen. Meerdere kleine deuken getuigen hiervan. Wat een klerezooi. Het terrein is onherkenbaar. Het witte ijs wordt deels afgedekt door een enorme laag bladeren welke door de hagel uit de bomen is geschoten.

Hanna is niet blij met mijn constatering. We vragen ons af hoe het dak er uit zal zien. Door een luik turend, zie ik alleen een fikse laag hagel, hier en daar toegedekt door bladeren. Dat blijft voorlopig een onzekerheid. Vragen worden uitgewisseld. Dekt de verzekering dergelijke schade? Het blijft door rommelen. Soms miezer dan weer volle bak. Langzaam verandert de omgeving in een modderpoel.

Er zijn meer met zorgen. Al bij aankomst hebben we reuring waargenomen. Er wordt een podium opgebouwd en de muziek draait alvast warm. Een grote tent gaat dienst doen als bar. De mega grote voorraad Amstel geeft een indruk van het aantal te verwachten gasten. Het terrein rondom is feestelijk ingericht. Parasols geven de statafels een aangename schaduw. Dan zet de wind op en begint de lucht donkerblauw te kleuren. Donderslagen kondigen een verandering aan. Paniek bij de organisatie. In allerijl wordt tenten en parasols plat gelegd. Dan volgt de aanval.

Met man en macht wordt de schade hersteld. Water wordt weggeveegd en noodgreppels gegraven. Urenlang rijden auto’s met helpende handen af en aan. Een grote vrachtwagen sleept een snackwagen naar het rampgebied. Overleg en wijzende handen. De truck keert op de weg en probeert een nieuwe positie. Hopeloze gebaren, schuddende hoofden. Uiteindelijk vertrekt de hapjeskar, de organisatie in wanorde achterlatend. Het donderen gaat door, het regenen ook. Het terrein is nu volledig naar de knoppen. Na uren lang ploeteren geeft men de moed op. De hulptroepen vertrekken. Het feest gaat er vanavond niet komen.

Hanna en ik lopen Catalanazor binnen. Het lijkt alsof na de sterfdag niets meer is veranderd. Wat een heerlijk, authentiek, middeleeuws stadje. Eigenlijk is het een grote vesting met op de hoge rots de ruïnes van eens een onneembaar kasteel: De woonplaats van de gestorven koning. Een kleine buste zorgt voor een blijvende herinnering. Onze aandacht is meer voor de fantastisch mooi bewaarde panden. Opgebouwd met bolstenen en de eerste verdieping krijgt z’n vorm door rechtstaande palen waartussen een soort leem is gesmeerd. De buitenzijde is duidelijk beschermd historisch aanzicht want in de woningen zien we een moderne inrichting.

We zijn aangekomen in Simancas. We slenteren op de avond door de smalle straatjes. In deze stad ben je je leven niet zeker. Tenminste als je stier bent. We spotten een echte stieren-arena. Een zandplaat waar een ronde tribune omheen is gebouwd.  We zien door de straat een hekwerk staan wat leidt naar het centrum. Het nauwe straatje heeft een glad plaveisel. Iedere zijstraat is met een hek af te sluiten. Plots beseffen we ons dat we op de renbaan staan. Even is er paniek maar aangezien de lokale bevolking rustig samen groepeert, vermoeden we dat de stieren nog op stal staan.

We lopen een gigantische kerk binnen. We zijn net te laat. Het kerkvolk gaat richting uitgang. De pastoor is klaar met z’n klus. Maar wat weer een kolossale ruimte. Tegen de achterwand staat een enorm altaarstuk. Het reikt tot aan het plafond. Schitterende taferelen zijn erop afgebeeld met bovenaan een levensgroot Jezus-beeld.

We komen langs het kasteel van Simancas. Het ziet er keurig onderhouden uit. Hoge witte muren zijn afgezet met kantelen met op iedere hoek een gevechtstoren. Een kunstenares zit op straat de contouren vast te leggen op papier. Ze is duidelijk getalenteerd.

Nederland heeft de Spaanse zon gestolen. De gehele dag hebben we hem niet gezien en met krap aan 25 graden is het koel voor Spaanse begrippen. Een mevrouw doet haar capuchon er maar bij op.

We zijn in Portugal. De komende vijf weken gaan we hier huis houden. Als bonus stuurt Pio ons de verkeerde kant op, maar uiteindelijk komen we, nadat we Guarda zijn gepasseerd, uit bij ons plekje. In de voorbereiding was deze plaats al favoriet en het beeld klopt helemaal.

Gevangen tussen twee heuvelruggen ligt een prachtig meertje met helder water. Het ligt midden in de natuur. Na ongeveer 500 meter een smal weggetje te zijn ingereden, komen we uit een mooie plek aan de oever. Er staan meerdere auto’s geparkeerd maar Hanna loodst mij vakkundig naar de rand van het water. Strak langs de oever met nog plek voor de stoelen staan we eerste klas. Het weer doet wat van haar wordt verwacht. Ruim dertig graden bij een lekker zonnetje.

Op de avond lopen we het smalle weggetje een eind verder af. Het slingert lenig langs de heuvels en laat zien dat Portugal een ander landschap heeft dan Spanje.  Het ruime zicht is weer ingewisseld voor meer beslotenheid. Hier en daar staat een woning aan het pad waaronder fraaie exemplaren.

De daggasten zijn allemaal verdwenen en ons wacht een stille nacht.

Na een steile klim waarbij Hanna zich afvraagt waarom omhoog lopen toch zoveel moeilijker is dan naar beneden, zeker bij 30 graden, naderen we een nederzetting. Het blijkt een prachtig klein dorpje te zijn. Even later wringen we ons door zeer nauwe straatjes en verwonderen ons erover dat hier gewoon mensen wonen. Niet overal trouwens want tussen de huizen ontdekken we verschillende tot ruïnes vervallen panden. Al gauw zijn we het plaatsje gepasseerd. We hebben niet een inwoner kunnen spotten. “Siësta”, is Hanna haar overtuiging.

We lopen over een kasseien straat. De historie druipt ervan af. Dit weggetje ligt hier al eeuwen. We maken een ruime bocht en zien daar het stenen pad overgaan in een asfaltweg. De geschiedenis van Portugal uitgebeeld in een straat. Van armmoedig land in het midden van de  vorige eeuw naar een redelijke welvaartsstaat nu. We plunderen de rugzak en trekken verder. Een paar oude vervallen huizen staan troosteloos maar uiterst karakteristiek ons na te staren. Na een kilometer zien we, over het water, onze camper staan bij de waterkant.

Het varen zit de Portugezen in het bloed. Als we weer languit in de tuinstoelen liggen, zien we een nakomeling van Vasco da Gama het ruime sop kiezen. Zijn bemanning bestaat uit z’n vriendin. Een prachtige viermaster was niet beschikbaar zodat het tweetal het met een opblaaskano moet doen. Waar de wind de grote vriend was van de oude Portugese zeevaarders, is het nu de vijand van het duo. Voor de wind is er nog sprake van voortgang, maar na het keerpunt is hiervan niets meer over.

Heerlijk aan het water nuttigen wij het avondeten en genieten na van een dag zonder kilometers.

Nadat ook de menukaart is overhandigd begint het spellen: Wat staat er eigenlijk? De vooroefening bewijst z’n nut want wij denken te weten wat de voorstellen zijn. Al vrij vlot staat het dienstertje met pen en bloknote bij ons. Hanna haar keus is een zalm met een kipsalade vooraf.

Ik probeer haar duidelijk te maken dat mijn voorkeur naar een Portugese biefstuk uitgaat en vooraf graag de grango-salade wil. Het meisje kijkt alsof ze het in Keulen hoort donderen. Vervolgens proberen we haar onze wijnkeuze duidelijk te maken. Het handboek heeft ons de Portugese benaming geleerd.

Ze knikt en noteert.

Even later komt een ander meisje met een vertaalcomputer naar ons toe. Het wijnverhaal moet over. We wachten af terwijl de avondzon ons aangenaam verwarmt. De gerechten worden vlot geserveerd. Hanna krijgt haar kipsalade en mijn biefstuk geeft al act-de-presence. Nadat het meisje haar hielen heeft gelicht vragen we ons af waarom Hanna haar voorgerecht heeft en ik mijn hoofdgerecht. Het computermeisje meldt zich weer met de vraag of ik ook een salade wil. Alleen een ‘ja’ is voldoende dit keer. Prompt krijg ik een aanvulling met enige koude groenten. Mijn grango-salade is in mist opgegaan. Hanna zit inmiddels voor een afgeladen bord vol kipsalade en maakt zich ongerust over haar ook nog bestelde zalm. ‘Waar moet ik het laten?’.

Al etende trekken we de conclusie dat de zalm-bestelling het niet heeft gehaald evenals mijn grango. Het aangebodene smaakt naar behoren en vult de magen meer dan genoeg. Alles bij elkaar moet het dertig euro kosten, horen we nadat we de ‘conto’ hadden gevraagd.

Eerder vandaag hebben we een prachtige rit gemaakt door de Serra da Estrela. Dit is de hoogste bergrug van Portugal. ’s Winters wordt hier zelfs geskied. Even rijden we op het dak van Portugal en zien vrijwel het gehele land liggen. De reis eindigt in Viseu. Als we later het historische centrum van deze behoorlijke plaats bekijken, bezoeken we de kathedraal en een kerk welke weldadig is versierd met veel beelden afgeplakt met bladgoud.

Met een gondel kunnen we weer afzakken naar de parkeerplaats waar een enthousiaste fontein met veel water en kleur onze bijzondere dag staat op te fleuren.

Bij een volgend dorp ligt de weg vol platgetrapt gras met hier en daar een bloem. Na een bocht staat er ineens een muziekkorps op straat, die net begint aan een vrolijke mars. Voorop loopt een priester in een wit gewaad en wordt een relikwie trots in de lucht gehouden. Zeer langzaam tuffen we achter het korps aan. Nog steeds ligt de weg bezaaid met gras en bloemen, ook enkele zijstraten zijn zo versierd. Over de weg zijn versierselen gehangen.

We zijn midden in een traditie terecht gekomen al hebben we geen idee wat het voorstelt. Bij een kerkgebouw slaat het korps rechtsaf zodat we weer door kunnen.

We naderen de kust en zien dat zeedampen  de zon volledig laat verdwijnen. We arriveren in Costa Nova en verbazen ons over de fraaie aanblik. De meeste huizen zijn geschilderd met een verticaal streepdesign. Allemaal zijn ze wit maar de kleur van de lijnen varieert per huis. Helder geel, groen, rood en blauw.

We wandelen naar de oceaan. Door de zeedamp is er weinig water te zien. Waar in Nederland de mussen dood van het dak vallen door de hitte halen we hier krap aan 21 graden. Het hindert de badgasten niet. Het is redelijk druk op het strand met zonnebaders. Niemand loopt het risico om te verbranden.

’s Avonds struinen we de boulevard af. Het is niet erg druk. Het frisse weer zal daar zeker een rol in spelen. Wel zijn sommige van de bijzonder gekleurde huizen fraai verlicht.

Via een zijgang mogen we naar het klooster wat annex is. Een overdekte rondgang met zuilen biedt zicht op een bescheiden binnentuin. In nissen staan enkele sarcofagen. Meer krijgen we niet te zien. Buiten vervolgen we onze missie naar de toren. Tot onze verbazing komt uit een nauw steegje een auto tevoorschijn. Millimeterwerk voor de chauffeur. Dat zelfde geitenpad leidt ons dichter bij het hoogste punt.

We beklimmen een trappenstelsel wat daarom vraagt. Boven aangekomen staan we opeens op een groot imposant plein. Een enorm standbeeld van de stichter kijkt naar een schitterend gebouw wat het plein van driekanten omgord. De open kant laat een schitterend beeld van Coimbra en haar verre omgeving zien. We staan oog in oog met de oude universiteitsgebouwen. De studenten hiervan hebben de stad zijn levendigheid gegeven. We dwalen door zalen en galerijen. In een vertrek wordt zelfs nog een college gegeven.

Aan de andere kant vanwaar we zijn gekomen, dalen we weer af naar de moderne tijd. Opnieuw zien we auto langs een onmogelijke hoek door een nauw straatje omhoog klimmen. Alle straten zijn aangelegd met kinderhoofdjes en ademen een sfeer van een ver verleden.

Later in de middag rijden we Costa de Lavos binnen. Een zeer ruime camperplaats heeft voldoende plekken. Hanna ruikt meteen de heerlijke zeelucht bij het uitstappen. ’s Avonds maken we een wandeling langs het strand. Het doet Nederlands aan. Een duinenrij verbergt de zee in eerste instantie maar deze eenmaal bedwongen zien we de heerlijke wijde zee. Alleen staan hier niet van die afzichtelijke windmolens de sfeer te bederven.

Een kruisende weg brengt redding. Hoewel we zowat weer terug in het dorp zijn, herpakken we ons en gaan opgewekt de trip al fietsend weer voortzetten. Over rustige plattelandswegen komen we door een aantal dorpen. Als een ding hier opvalt, is dat Portugezen het niet slecht hebben. We komen langs prachtige huizen. Vaak is het ruime erf afgezet met een niet al te hoog wit muurtje. Het type woning varieert. Hele romantische villa’s met ruime balkons en ronde vormen tot in de tuin doorgevoerd. Andere zijn hypermodern met strakke lijnen.

Door het afgelegde pad en omgekeerde richting te rijden, zijn we zeker van een behouden thuiskomst.

Als de avond de dag heeft vervangen, lopen Hanna en ik naar het strand. De laagstaande zon geeft een bijzonder licht aan de sterke branding met rollende golven. Met veel geraas storten deze zich gretig op het strand. We zoeken de waterlijn op. Als we omkijken zien we het hoog oplopende strand. Nu pas valt ons het grote hoogteverschil tussen eb en vloed op. Het bedraagt hier zeker vier meter.

We staan voor een immens en indrukwekkend gebouw. Het kent talloze versierselen. Meerdere torens voegen nog een stuk robuustheid toe. Het is een van de wonderen van Portugal. Daar hebben ze er maar zeven van, dat zegt wat van dit bouwwerk. Portugezen hebben iets met dit klooster in Batalha. In een enorm groot sarcofaag ligt hun eerste koning met zijn gemalin hier opgebaard. En zij niet alleen. Meerdere koningen en prinsen hebben er hun laatste rustplaats. Maar Johan I en zijn Filippa hebben het grootste praalgraf.

We mogen verder kijken.

De enorme basiliek is sober.

Daar achter ligt het klooster. Deel een toont een luxe zuilengalerij met een aardige binnentuin. Een bijzonder gegeven is dat in een grote zaal het nationaal monument voor gesneuvelde militairen is gevestigd. In strakke pas wordt de wacht afgewisseld, onder het oog van vele belangstellenden. Deel twee is een vereenvoudigde variant. Opnieuw een zuilengalerij met dit maal ook een omgang op de eerste verdieping.

We parkeren in de middag in Fatima. Drie herderskinderen hebben een Maria-verschijning gezien in 1916. Daarna nog twee maal in dat jaar. In 1917 heeft dat voorval zich nog eens vijfmaal herhaald. Omdat de drie kinderen hun belevenis aan anderen hebben verteld zijn er bij de laatste verschijning maar liefst 70.000 mensen. Het heeft indruk gemaakt in de katholieke gemeenschap. Als we de kerk van achteren benaderen, lijkt er niet zoveel aan de hand. Totdat we door een hal de kerk binnen kunnen komen en het grote voorplein zien. De graven van de kinderen liggen voorin de druk bezochte kerk. Bestrooid met bloemen. Veel mensen gaan in gebed en knielen voor het grote altaarstuk..

We dwalen over het mega grote voorplein. We merken op dat ook hier vieringen kunnen worden gehouden. Er is wel voor 100.000 mensen plaats. Uit een ruimte aan de zijkant slaan de vlammen metershoog op. We zien dat mensen een kaars aansteken en deze in de vlammenzee gooien. Dat gaat niet zuinig. Een meneer sleept zeven reuzekaarsen met zich mee om te verbranden. Anderen lopen  met kaarsen van wel anderhalve meter. In een ruimte verderop kun je ze kopen. Op basis van vertrouwen mag je zoveel kaarsen pakken als je wilt maar je moet wel geld in het bijstaande kistje storten. Wij kunnen geen misbruik constateren.

Achter het grote plein staat een reusachtig groot rond gebouw. Hierin huist een kerkzaal waar wel 10.000 personen kunnen zitten. In de grond ervoor zijn diverse kapellen gebouwd. Als we naar binnen loeren zien we een volle zaal aandachtig luisteren naar een priester. Daar weer achter staat een ander gebouw. Door nieuwsgierigheid gedreven lopen we naar binnen. We treffen er een gigantische theaterzaal aan, die redelijk gevuld is met belangstellenden.

Al met al gaat het ons voorstellingsvermogen te boven dat het op vijf dagen per jaar het hier afgeladen vol moet zijn.

Geheel in de geest van Maria verloopt het niet als we de camper willen verplaatsen. Hanna staat op de nieuwe plek terwijl ik ons voertuig haal. Een andere Nederlander meent echter dat zijn camper daar beter staat en wil gauw zijn vierwieler daar plaatsen voordat ik arriveer maar Hanna doet geen stap opzij. Een patstelling dreigt.

Hanna laat zien waar dit hele circus feitelijk op is gebaseerd, dat je ook de minste moet durven zijn. Ze laat de piraat zijn buit grijpen. Wij zoeken een nachtplek buiten Fatima en vinden in Porto de Mos een leuke plek onder toezicht van een stoer kasteel boven op een bergtop.

We wandelen verder. Een woest gevormde kustlijn komt tevoorschijn. Via een veelvoud aan liggende en afgeplatte rotsen werken we ons naar het water toe. Zo krijgen we zicht op het wrede spel wat de oceaan met de zwaar gehavende kust speelt. Op het oog is het water rustig. Een vissersbootje deint in een onregelmatig ritme op de horizon. Een zeilboot glijdt dichter bij de kust voorbij. Maar de zee laat zijn macht zien in de branding.

Hoog oplopende deining verandert in een prachtige aanrollende golf. Als deze de kust raakt, spat het water soms huizenhoog omhoog. Het kolkt en bruist tegen de rotskust. Samen met Hanna sta ik uren te kijken naar het fantastische waterspel. De grillige en misvormde kust met al het watergeweld is een dankbaar doel voor menig dagtoerist. In allerlei talen horen we de bewondering voor dit spectaculaire natuurgeweld.

We lopen naar het restaurant wat tegen de rotskust is aangeplakt als de avond de dag heeft ingehaald. Een keurig ingerichte ruimte toont als een eetzaal op een zeeschip met door alle ramen uitzicht op de oceaan. De zon is bezig met haar laatste stralen en zien we langzaam wegzakken in het grote water. Hele mooie en toepasselijk fado-muziek klinkt op het juiste volume uit het plafond. We zitten aan het raam. De bediening is correct en uiterst hoffelijk.

Al snel staat een prima gerecht op tafel. Hanna heeft een zalmfilet en ik heb mij gewaagd aan de Iberian porc ribeye. We hebben een prima glas wijn ingeschonken gekregen wat de smaak van het eten heerlijk versterkt. Het dessert is boven verwachting en een waardige afronding van de maaltijd. De ober biedt in het Nederlands als afdronk een glaasje muskate-wijn aan. Deze smaakt zo voortreffelijk dat we een fles ervan kopen.

Zeer voldaan zoeken we de camper weer op.

We mogen het paleis bekijken voor € 12,00 totaal. Hiervoor moeten we een ruime marmeren trap op. Op de tweede verdieping treffen we de verblijven van de geestelijkheid aan. Naast dat er allerlei relikwieën worden tentoongesteld, krijgen we ook de verblijven te zien. Vooral de slaapzaal van de broeders is leuk om te zien. Een hele serie nissen aan weerszijden voorzien van minimaal een bed en klein bankje. De wat grotere hadden ook nog een kastje. Met gordijnen kan de ruimte worden afgesloten. Deze hangen nu prachtig open gedrapeerd en vormen samen een mooie aanblik.

Op de bovenverdieping wordt getoond hoe de koning 150 jaar geleden zijn zaakjes voor elkaar had. We zien de audiëntiezaal; een leeg vertrek met op het eind een echte koningstroon. Vervolgens zien we zijn ontvangstkamer, slaapkamer en werkvertrek. Alle zeer ruim bemeten zalen met indrukwekkende wandschilderingen. De vloer is met een soort kloostermoppen belegd waardoor het wat kil aandoet.

Prachtig is te zien hoe de koning ter kerke ging. Vanuit de vertrekken kom je op een passage. Deze is verbonden met de Basiliek. Door een grote dubbele deur te openen kon de koning hoog verheven boven volk en geestelijkheid de dienst aanschouwen.

Het gigantische gebouw telt vele zalen en wij mogen enkele aangekleed bekijken. Er is een muziekzaal met mooi geel meubilair. Een andere ruimte is gevuld met jachttrofeeën. Hertengeweien en zwijnenschedels hangen aan de muur. Er zijn zelfs complete meubelstukken gemaakt van geweien en dierenvellen.

Pronkstuk van het paleis is de bibliotheek. In zeer lange zaal staan de wanden vol met boeken. De wanden hebben eveneens een bovengalerij zodat de totale hoogte is benut. Een leuk detail is een leesbank in een venster. Zo werd het daglicht gebruikt om goed te kunnen lezen.

Onder de indruk van vooral de omvang en degelijkheid van het gebouw, stappen we weer de gewone wereld in. De camper staat slechts 100 meter verder gestald.

Als we onze heerlijke lunch op een gezellig terras aan het hoofdplein zitten op te peuzelen, krijgen we de restanten van het Moors kasteel in de smiezen. Hanna trekt enigszins bleek weg. Hoog bovenop de berg wapperen de heraldische vlaggen en kunnen we torens van kantelen onderscheiden. In haar omstandigheden is de klim daar naar toe een hele opgave. Google Maps brengt mij op het spoor van Uber. Na installatie van de app en opgave creditkaartgegevens merk ik hoe simpel maar overduidelijk dit systeem werkt. Na invoeren gewenst adres, verschijnt de prijs. Na akkoord komt in beeld wie de rit gaat uitvoeren met het kenteken van de auto. We zien Jose op het kaartje naar ons toekomen met opgave resttijd. Inderdaad stopt een Seat Leon voor ons tafeltje bij het terras. We stappen in en Jose rijdt ons netjes naar de top van de berg. We kunnen zo uitstappen. De ritprijs wordt via de creditkaart automatisch verrekend.

Het Moorse kasteel is vooral een stevige verdedigingsmuur met enkele goed bewaarde wachttorens die een fors gebied omsluit. Hier hebben ooit Moorse bezetters gehuisd. We lopen het verdedigingswerk rond. Het is druk op de muur. Veel anderen zijn met ons nieuwsgierig naar de bouwkunst. Helemaal boven in de toren hebben we een geweldig uitzicht. Dat nu was precies de reden van de burcht op deze plaats.

Na een wandeling van 650 meter staan we onderaan het Palacio da Pena. Het bekendste en weelderigste paleis van Sintra ligt nog hoog boven ons als we door de kaartcontrole glippen. Maar een kwartiertje fors klimmen brengt ons op het voorplein. Er staat daar al een lange rij opgesteld. We sluiten deemoedig aan. Massa’s bezoekers komen op dit machtige gebouw af. Dagelijks! De rij schuifelt tergend langzaam het overdreven fraaie kasteel in. Na een tweede kaartcontrole schuifelen we gedwee door met de meute. Het paleis in de stad welke we vanochtend hebben bekeken, vinden we beiden mooier van binnen. De ruimtes hier zijn kleiner met een veel lager plafond. Stapje voor stapje mee in het ritme van de massa schuiven we langs een galerij. We zien best mooie vertrekken van de koningin en betrappen Ferdinand. Hij studeert in de kleedkamer van de prinses. Op het ‘terras van de koningin’ kunnen we Lissabon zien liggen.

De wandeltocht vanaf het paleis naar de camper is een lange afdaling van 1,2 kilometer. Maps brengt ons weer precies op de plek waar we vanmorgen zijn gestart.

Hanna wil zuidelijker. Al rijdend komen we Lissabon binnen. Prachtige stranden en mooie huizen worden gescheiden door een rij palmbomen. Om op de brug naar Setubal te komen valt nog niet mee. We komen even in de nauwe straatjes met veel hoogteverschil terecht.

Maar Pio geeft geen krimp.

De aanwijzingen kloppen precies. Hoog boven de stad verheven steken we de zee-arm over.

We hebben het plan om in Setubal per veerboot over te steken om zo heel wat rijkilometers te besparen. Maar er is feest. En een wielerronde.

De weg naar de haven is volledig afgesloten. Alle pogingen lopen tegen hekken aan met een rond wit bord met rode rand. Hanna raadpleegt de plaatselijke dienders. We worden teruggewezen naar vanwaar wij kwamen. Zijn collega een flink aantal straten verder, noemt ons een weg die we kunnen invoeren. Pio heeft nog nooit van deze straat gehoord.

We nemen een kloek besluit. De veerboot gaat uit het reisplan. Deze was toch fors aan de prijs volgens een van de geraadpleegde agenten. Met dertig extra kilometers op de teller reizen we verder.

Een zwaar ongeluk. Het verkeer remt af en komt bijna tot stilstand. Voertuigen in een rare stand in de wegberm. Ongerust kijken we naar het dichterbij komende tafereel. Een caravan, nee toch een camper. We passeren een zwaar beschadigde vrachtwagen. Zijn linker  voorkant is ingedeukt en het voorwiel staat dwars en de band is van de velg verdwenen. Dan zien we een personenwagen volledig onder de alkoof van de camper steken. Deze laatste ligt helemaal open. De zijwand is verdwenen.

De weg is bezaaid met versplinterde onderdelen. De nog nauwelijks herkenbare cabine van de camper staat dwars op het voertuig. Half in de berm ligt een persoon roerloos. Een man schermt met een deken het slachtoffer af. Er is nog geen enkele hulpverlener aanwezig. Uit veel gestopte auto’s wordt hulp geboden. Langzaam rijden we langs de chaos en vervolgen onze weg. Pas veel later komen we een politieauto met zwaailichten tegen. Niet lang daarna volgt een ambulance met gierende sirene. We zijn somber. De hulp kon wel eens te laat zijn.

We staan in Alberto ao Mar. We horen de oceaan ruisen maar zien hem niet. We staan tussen wonderlijk volk. Hoeden verbergen gebruinde gezichten met een volle baard. Het haar heeft veel vrijheid gekregen. Een hoed staat te jongleren. Een ander verkoopt prullaria. Een zeer oude camper herbergt een echtpaar en een moederhond met zeven jongen. Gelukkig staan hier en daar ook serieuze toeristen. Het pad is mul. Meerdere voertuigen blijven steken maar met vereende krachten kan iedereen uiteindelijk weer verder.

Op de avond wandelen we samen langs de oceaankust. Golven kussen teder het lange zandstrand. Een loopwerk is over het zand gelegd zodat je niet door het zand hoeft te lopen. De zon zakt naar de horizon.

Ik haal mijn trek-oog en sleepkabel. De Spanjaard duw ik mijn schep in de handen en vraag hem de voorwielen naar voren toe vrij te maken van zand. Nadat onze camper aan het ene eind van de kabel is geplaatst en de vastloper aan de andere, rij ik voorzichtig vooruit. Kabel strak, direct in de slip. “Oei, dit wordt niks”, denk ik spijtig. Als ik naar de chauffeur toeloop, maakt hij verontschuldigingen: “Sorry, handrem staat er nog op”. De tweede poging gaat uit het boekje, langzaam maar zeker komt de camper in beweging en verlaat zijn ongelukspositie. Enorme opluchting en veel dankbaarheid.

Nu Odeceixe niets wordt, hebben we plan B in werking gesteld. Hanna wil graag een was doen en het lampje van de brandstofmeter is gaan branden. Bij de Intermarche zijn beide uitdagingen te verwezelijken. Goedkope diesel en wasmachines. Teleurstelling in Aljezur. Deze Intermarche kan ons nergens mee helpen. Monchique wordt in de navigatie ingevoerd. Na een schitterende rit door mooi berglandschap kunnen beide plannen worden uitgevoerd.

Na een korte rit komen we boven op de berg Foira te staan. Uitzicht over de hele Algarve tot aan de oceaan. Een stevig windje neutraliseert deze hete dag. Bij het vallen van de nacht komt het mooiste cadeautje: De verlichte steden Portemao en Lagos kunnen we vanuit onze hoge positie prachtig bewonderen.

Daarom zoeken we het hogerop. De weg eindigt boven op een klif met royaal uitzicht over de zee. Er ligt een prachtige parkeerstrook die (nog) helemaal leeg is. We parkeren zo dat we een ruime strook vrij houden en de stoelen gaan naar buiten. In het begin denk je dat iedere aanrijdende auto weer de razzia-bus van de volksbeschermers is, maar dat schrikbeeld slijt naarmate de dag vordert.

De temperatuur gaat richting veertig graden. Schaduw, wind en veel koel water drinken is uiteindelijk niet afdoende. Er is geen keus: we gaan de oceaan in. Dan komt Hanna tot de sneue ontdekking dat er bij het inpakken iets fout is gegaan: geen badkleding. Mijn zwembroek is niet aan de aandacht ontsnapt en zo ga ik alleen het koele water van de oceaan in. Heerlijk wat een weldaad in deze broeikas. Het zeewater is amper 18 graden dus een lang verblijf wordt het niet.

’s Avonds zien we tijdens een strandwandeling de zon prachtig rood wegzinken in het water. De avondkoelte doet ons goed. Morgen direct naar de winkel om badkleding voor Hanna aan te schaffen, want het blijft voorlopig heet.

We dwalen over het terrein. De kliffen zijn hier echt hoog, ruim zestig meter. Prachtige roodbruine en okergele rotsen steken scherp af tegen het blauwe water. We klimmen en klauteren enkele van deze natuurreuzen af. Onder de vuurtoren zit een winkel die alles voor dubbele prijzen verkoopt. In een aanpalend pand heeft zich een horecabaas gevestigd.

We staan niet verkeerd maar het is ook vandaag weer snikheet. Daarom rijden we het stukje weer terug naar Sagres. Daar is een prachtig strand verstopt achter de rotsen. De deining zorgt weer voor prachtige aanrollende golven. Hier en daar staan stevige rotspartijen als een soort golfbreker in het water.

Een ander gedenkwaardig punt voor ons is dat we op het keerpunt van de vakantie staan. Eigenlijk rijden we na vandaag weer terug naar huis. We zijn hier iets te vroeg wat qua tijd zijn we nog niet halverwege.

Hanna vindt het te warm voor een wandeling naar Sagres om eventueel in een kledingzaak een badpak te scoren. Samen gaan we naar het strand maar daardoor kan alleen ik tot twee keer toe een koude duik in de oceaan nemen. Het mag dan warm zijn, van zo’n zwempartij krijg je het echt koud.

’s Avonds loopt het grote parkeerterrein behoorlijk vol met campers. Vooral het grote aantal busjes, van alle leeftijden, valt op. De meesten hebben een surfplank bij zich. Eentje zonder zeil, het is de bedoeling om op een aanrollende golf mee te liften en daarbij moet je dan zolang mogelijk blijven staan. Omdat het oceaanwater fris is, dragen de surfers een wetsuit.

We krijgen de idyllische kust van Portugal te zien. Degene die ook in de vakantiefolders komen. Onder de rotsen door zijn hele grotten ontstaan. Hier varen kleine motorbootjes doorheen. Ook kajaks en kano’s doen driftig mee. Hele kommen zijn ontstaan, gevormd door staande rotsen al dan niet voorzien van een onderdoorgang. Prachtige kleuren, okergeel en lichtrood, gecombineerd met grillige vormen.

We willen ons voor de nacht gaan vestigen in Praia de Marinha. Bij het aanrijden, lijkt het al niet gunstig. Grote borden met parkeer en stopverboden voor campers heten ons een welkom. Gauw wegwezen. Park4night heeft een prima alternatief in Praia de Albandeira, nauwelijks een paar kilometer verder. Een prachtig klein strand, opnieuw fantastisch gelegen tussen de rotsen. Er is niet veel parkeergelegenheid maar we komen mooi dicht bij de kust te staan, opnieuw zeezicht.

Nu de zee beschikbaar is, maak ik er maar gebruik van ook. Het is zwemmen in zeewier-soep. Nadat ik weer op het droge sta, zit het wier overal, tot in mijn haar.

Als we later over heuvel kijken, zien we een prachtig panorama. Een rots is enorm uitgehold en staat in het lage zonlicht als een middeleeuwse poort zeevaarders toegang te verlenen tot de grote zee. Opnieuw in de warme okerkleuren opgetrokken. Mensen maken leuke dingen maar tegen deze grandioze natuurlijke vormen, moeten ze afleggen.

Op de voormalige overslagterreinen is nu een camperplaats. Op deze manier dragen ze nog een klein steentje bij aan de lokale economie. Het oude station is dichtgemetseld en staat functieloos te wachten op een nieuwe bestemming. Toch is Vila Real de Sante Antonio geen dode stad. Als we ’s avonds wandelen langs de boulevard en de winkelstraat is het erg druk en gezellig. Een grote jachthaven zorgt voor levendigheid. De winkelstraat is goed bezet met allerlei detailhandelzaakjes die soms zeer gespecialiseerd zijn. Aan publiek op deze maandagavond geen gebrek. Straatmuzikanten zorgen voor een aangename sfeer.

Tegen enen zijn we in deze stad aan Portugees-Spaanse grens aangekomen. Jan en Rita verblijven hier al enkele dagen en wij hebben besloten hen daar op te zoeken. Wellicht dat we de komende dagen met elkaar naar het Noorden rijden maar Jan ziet erg op tegen de warmte die hij daar verwacht. Het is nog lang warm en tot laat blijven we aan de waterkant zitten waar de wind over het water aanwaait en voor enige verkoeling zorgt.

Gestaag kruipen de uren voorbij. Er melden zich nog meer Nederlandse camperaars op het overslagterrein. We wisselen kort enige reiservaringen uit. We bespreken plannen. Morgen is er een Fado-avond in een noordelijker gelegen stadje. Het lijkt ons voldoende reden om er dan heen te reizen.

Vlakbij bij de jachthaven gaan we ’s avonds uit eten. Het is opnieuw gezellig in Vila Real de St Antonio. Heerlijk op de wind maar binnen het terras laten we ons een goed gevulde schotel voorzetten. Het eten is goed. Veel verse producten en goed voorbereidt. Daarna slenteren we door de hoofdstraat en boulevard. Ook nu zijn er weer veel mensen op de been. Winkeliers lokken met aanbiedingen de toeristen naar binnen. Dezelfde straatmuzikant brengt dramatische Ierse volksmuziek maar het wordt gewaardeerd.

Een late boot glijdt de haven binnen en gaat op zoek naar z’n vaste plek. Met de opnieuw opgestoken wind als plaaggeest moet de lichte polyester boot zijn vak in zien te komen. Het lukt. Maar een schurend geluid verraadt de assistentie van de naastgelegen sloep. We wandelen terug. Een prachtig verlichte Spaanse stad aan de overzijde van de rivier, vormt ons avonddecor.

Maar wij hebben een serieuze missie. Vanavond gaat het gebeuren. Hier wordt een Fado-night georganiseerd waar wij alle vier ons kritisch oor ten luister zullen leggen. Portugezer kun je het niet krijgen. Jan en ik gaan het nodige voorwerk doen. Gewapend met de brochure trekken we het dorp in om achter de uitvoeringsplek te komen.

We stappen een cafe-restaurant binnen welke om de hoek ligt. De communicatie vergt een grote inspanning. Een jonge dame beheerst een klein beetje Engels. De rest zit vol goede bedoelingen. Nadat de dorpskern ons had uitgelegd dat het optreden in het centrum van het dorp zou zijn, keren wij tevreden huiswaarts. Nog geen twee meter buiten de deur worden we ingehaald door het Engelse meisje. Of ze de folder nogmaals mag bekijken? Ze wijst ons op Gioes. Inderdaad dat staat er ook bij. Ze legt uit dat dit een dorp is wat 25 kilometer verderop ligt. Paniek bij Jan en mij. We lopen weer mee naar binnen en vrezen voor onze eerste Fado-ervaring. Een taxi is een mogelijkheid. Maar de Engelse brengt een nieuwe optie ter tafel. Trots reikt ze ons een affiche aan waar de festiviteiten van Alcoutin op staan vermeld. Ook hier vindt een optreden plaats. ‘Ferdinand en zijn zonen’ zijn de uitvoerende artiesten en het wordt vast reuze-gezellig.

Na het thuisfront van het verse dilemma te hebben verteld, gaan Jan en ik het centrum maar eens verkennen. De weg loopt langs een 14e eeuws kasteel. Zeer pittoresk lopen de kleine straatjes in elkaar over. Hier en daar is een minipleintje gepropt. Alles zeer netjes uitgevoerd. We komen uit bij het podium. Dit staat op een open plein en rondom bevinden zich meerdere terrassen. De optie begint een serieus kantje te krijgen.

Opnieuw rapporteren wij de ervaringen en mogelijkheden. De keuze valt unaniem. We blijven en gaan de zangkunst van Ferdinand aanhoren vanaf een prettig terras waar de consumptieprijzen nog niet de helft zijn van het thuisland.

Het is een gezellig sfeertje. De muziek verleidt vele tot het maken dansjes. Van zeer jong tot echt oud. Een groep bijzondere mensen trekt de aandacht door heel expressief mee te swingen.

Met behulp van koffie krijgen we ons zelf weer gareel. We zitten in de schaduw om niet slachtoffer te worden van de al snel weer hoog aan de hemel staande zon. Prachtig is het uitzicht. We zien de rivier behoedzaam zijn water richting zee duwen. Aan de overkant ligt Spanje. Twee kastelen staan trots hun rijke historie uit te stralen. Op beide oevers één.

In de middag bezoeken we weer het dorp. Kleine steegjes verbinden de nauwe straten met elkaar. Tussen de lokalen lopen de toeristen. We zijn niet de enigen. De horeca profiteert. We ploffen neer op een schaduwrijk terras aan de oever. Witte wijn en Sagres bier komt op tafel. Er is veel afleiding. Een jong gezin steelt de show met een piepjonge baby. Een zeer oud echtpaar wat slecht ter been is, zit samen aan een tafeltje naar een kleine radio te luisteren. Een verward persoon vraagt iedereen om geld of sigaretten.

De avond verdrijft de dag. Honden blaffen vanaf de horizon. Op ons plekje is het heerlijk rustig. Geen autoverkeer, alleen maar een zwoel windje en een snel opdringende avondschemer.

Het is een prachtige rit door de heuvels van Zuid-Portugal. We willen een supermercado bezoeken in Mertola om barbecuespullen te kopen maar deze blijkt niet te huizen in het nauwe straatje wat we ervoor zijn ingereden. Het plan valt overigens helemaal in duigen want bij het checken van het einddoel zie ik dat deze alleen door terreinwagens is bereiken. Daar wagen we de camper maar niet aan. Wel jammer, want er was daar bij Pulo do Lobo een rivier met waterval geweest.

We besluiten dat we de koers verleggen naar Minas de Sao Domingos. Via een allerbelabberdste weg komen we in dit kleine plaatsje. Hier ligt een stuwmeer met leuke parkeermogelijkheden. Erg vriendelijk is men niet voor campers want de uitgekozen plek toont allerlei verboden. Ik vind een mooi vlak terrein even verderop. Hier staan ook ruim dertig tenten in een grote cirkel opgesteld zodat we ons afvragen wie deze gaan bevolken.

Niet veel later komt een kolonne bakvissen aangemarcheerd. Terwijl wij nog druk bespreken wat dit voor de serene rust op onze nachtplaats gaat betekenen, zien we dat de tenten worden afgebroken. De meute verdwijnt met bagage en al in drie gearriveerde bussen.

In de avond gaan we nog even zwemmen in het meer. Het water is heerlijk lauw en het frist lekker op. Als we weer opgedroogd lekker zitten na te genieten, turen we naar de noordelijke hemel. Het donkere uitspansel laat echter nog geen voorbij flitsende meteoren zien, wat in deze dagen goed mogelijk is.

Hier heeft zich ooit een drama afgespeeld. Een prachtige prinses stond op de torentrans om te wachten op haar geliefde. Deze Moorse  ridder was erop uit getrokken om de oprukkende Christelijke troepen te bestrijden. Maar hij viel in een hinderlaag en werd met zijn manschappen gedood. De tempeliers trokken hun kleren aan en zo naderden ze de burcht. Te laat had men daar het bedrog door en drongen de vermomde soldaten het kasteel binnen. De prinses wachtte haar lot niet af en sprong van de toren haar dood tegemoet.

We parkeren in de middag aan de Baragem de Aqueva. Een zeer groot stuwmeer aan de Spaanse grens. De campers zetten we weg onder de dennenbomen. Een geweldig uitzicht op het meer en zijn vele uitlopen is onze beloning. Het water is nagenoeg lauw en we zwemmen meerdere keren om af te koelen van de hoge temperaturen.

Op de avond geven we ons over aan een smakelijke barbecue. Het gerookte vlees is opperbest van smaak en samen met een wijntje gaat het gemakkelijk naar binnen. Hanna heeft een lekkere salade gemaakt welke een feest is om het met de kalkoensticks op te peuzelen. Als het goed donker is, gaan de stoelen helemaal achterover en staren we naar de noord-oost hemel om vallende sterren te betrappen. Inderdaad schieten enkele lichtflitsen door de grote beer.

Vanochtend klingelt en rammelt het al vroeg rondom de camper. Zo nu en dan klinkt een claxon. Dan weer roept een mannenstem. Nog voor de wekker staan we op om te zien wat er aan de hand is. Als de gordijnen worden opengeschoven, zien we de vooruitgang van het schaapherdersvak. De hond mag thuisblijven. De herder rijdt in een diesel. Zijn schapen zoeken naar iets eetbaars wat niet meevalt op de verdroogde grond. Wel dienen ze door te lopen. Anders volgt onverbiddelijk een luid claxon-signaal. Ruim honderd schapen passeren onze bumper.

Opnieuw een warme dag aan het stuwmeer. Direct na de koffie wentelen we ons al in het wijde water. Dit herhalen we om de paar uur. Het geeft een zachte verkoeling. Door een stevige föhn-wind ben ik na luttele minuten alweer helemaal opgedroogd. Tussen de dennenbomen zoeken we doorlopend naar een stekje in de schaduw. Het betekent vaak verhuizen met het meubilair. Het is vandaag rustig aan de plas. Tegen de avond komt er nog een jong stel wat een tent opzet in het bos. Bij het aanzwellen van de schemer wordt het uitzicht over de plas nog fraaier. De enkele wolken die overdrijven krijgen een schitterende oranje kleur aan de onderzijde terwijl de bovenkant grijs kleurt.

Samen met Jan en Rita dwalen Hanna en ik door de straten. Een heel eigenaardige wijze van bouwen zien  we als we in de hoofdstraat aankomen. Aan de buitenkant kijken we tegen sobere afwerking van de huizen aan maar de binnenzijde heeft verschillende functies. Er schuilt een restaurant, een winkel en zelfs een complete kerk achter. Met waardering voor het vele werk wat er is voor verzet, bewonderen we twee godshuizen die tegenover elkaar staan.

Nadat we op een terras het dreigende vochttekort op een plezierige wijze hebben aangevuld, gaan we het kasteel bezoeken. Geen kassa, je mag er zo in. Dan merken we dat in het recente verleden er weinig respect is getoond voor de roemruchte historie. Het binnenplein is omgebouwd tot stierenarena en de zijgangen voor het gemak maar dichtgemetseld. We lopen boven over de sterke muur achter kantelen. Een paar torens staan nog overend. De beklimming levert waarschijnlijk het mooiste uitzicht op van de omgeving.

We installeren ons op een heel groot plein welke tegen tweeduizend jaar historie is aangelegd. We kijken uit op een imponerend aquaduct uit de Romeinse tijd. Het hele ding is zeven kilometer lang. Het kent vier niveaus en is zeker zestig meter hoog. Beduusd sta ik het bouwwerk te bekijken. Ik probeer me alle arbeid voor te stellen die hiervoor is verricht. Wonderlijk is te zien hoe nu het verkeer erlangs en onderdoor rijdt alsof het de gewoonste zaak van de wereld is.

Vanmorgen na vertrek rijden we door een prachtig stuk Portugal. Hanna vergelijkt het met de Amerikaanse prairie. Het is heuvelachtig met overwegend een lichtbruin dorre kleur. Her en der staan bomen, soms ver verspreidt, dan weer geclusterd. De weg, met weinig verkeer, slingert er goed zichtbaar doorheen.

Voor het eerst zien we zwart-bont vee. Maar het is de uitzondering. Op de vlakten lopen grote kudden bruinharige koeien, soms met reusachtige hoorns. We zien een hele meute geiten zich tegoed doen aan de korte stekels. Boeren bewerken de akkers met forse tractoren. Ook Portugal weet dat prestatie wordt beloond.

Op een prachtig klein maar redelijk vlak parkeerterrein zetten we de camper neer. We kijken weer uit over een groot meer. In de ondergelopen vallei steken hier en daar nog heuvelruggen boven water. Op deze wijze zijn zelfs enkele eilanden ontstaan. Het is niet druk. Als we ons hebben verzekerd van schaduw, blikken we over het water. Een lekker windje vanaf het meer reguleert de hoge buitentemperatuur.

Hanna droomt weg in haar romannetje en laat de zachte wind voorzichtig haar huid strelen. Op het strand moet een hond van z’n baas leren zwemmen. Passanten vragen aan ons of het zandpad naar de landtong leidt. We zijn positief en zeggen “ja”. Als de temperatuur mij te machtig wordt, ga ik zwemmen in het heldere en aangename water. De verkoeling doet mij goed. Binnen een kwartier zorgen de weersomstandigheden ervoor dat de zwembroek weer droog is.

Bij de ondergaande zon die een prachtige rood-oranje gloed verspreidt, wanen we ons in Griekenland. Met het uitzicht op eilanden en kusten, verenigt door het water.

We staan geparkeerd op een landtong die het meer in loopt. Dat betekent aan beide zijden water. De meer-oevers liggen hoger en zijn begroeid met bomen en struiken. De oever is grillig en bezaaid met grote rotsen. Het is werkelijk een prachtig plaatje. We zijn enigszins verbaasd dat het niet druk is. De stuwmeren liggen in het oosten van het land langs de grens met Spanje. En daar zijn weinig vakantiegangers in tegenstelling tot de westkust en de Algarve.

Vooral lokale rustzoekers bevolken met ons het idyllische lustoord. Er wordt gezwommen, gespeeld en geluierd. Wij passen ons aan en genieten op de eigen stek. Een vader leert zijn dochtertje kanovaren. Een gezin is afwisselend aan het zonnen en baden, terwijl de zoon laat horen dat hij een beetje Engels kent. Een Portugese camperaar braadt midden op dag zijn worstjes en het bedelende hondje krijgt ook een stuk.

Maar plots is het met de rust gedaan. Twee versleten busjes scheuren de landtong op, een forse stofwolk creërend en worden strak tussen twee campers geparkeerd. De schuifdeuren schuren open en twee honden en een hele trits kinderen komen het gammele voertuig uitrollen. De voertaal is Duits. Het zwemwater wordt geconfisqueerd. Een van de honden gaat bij de aangelijnde poedel van de eerder genoemde Portugees op bezoek.

Als teken van vriendschap laat deze een grote bolus achter bij de verraste Iberiërs.  Dit wordt echter zo niet begrepen en de Duitse eigenaresse krijgt dat te horen ook. De dame krijgt een zakje aangereikt. Even later vist ze onhandig de grote boodschap van haar viervoeter op. Gelukkig komt aan het tumult ook weer een end. Even plotseling als ze kwamen, gaat de meute weer in de voertuigen en rijdt weg.

Aan onze mooie plas is de rust weer gekeerd. De zon gaat onder. Een late zwemmer trekt een baantje en de Portugees begint aan zijn derde warme maaltijd.

Entree is vier euro. Met alleen groot geld op zak plaatsen we de kaartverkoper voor een probleem; hij heeft geen wisselgeld. Een allervriendelijkste oplossing, voor de euro die we aan kleingeld uit de beurzen wringen, kunnen we gewoon naar binnen. Sommige Portugezen zijn wel soepel. In de tuin, in barok-stijl aangelegd, staan vooral hagen en standbeelden. De verbeelding betreft religie, elementen, werelddelen, romeinse goden en de Portugese vorsten. Een leuk detail is dat de Spaanse koningen die door vererving ook een tijdje de scepter hebben gezwaaid in Portugal veel kleiner zijn afgebeeld dan hun Portugese collega’s.

Als de avond is gevallen, gaan we uit eten in de stad. Op een terras aan een groot plein gaan we verwachtingsvol zitten. Hanna kiest voor zalm en ik doe een biefstuk. Er komt brood op tafel met olijven. We bestellen een fles water en een glas rode en witte wijn. Ook vragen we om een extra salade.

Al snel kunnen we onze tanden in de werkstukken van de kok zetten. Alles klopt en wordt uitgeserveerd. Het is een prima maaltijd en als afsluiter neem ik een niet te klein ijsje. We vragen om de rekening en dan blijkt dat we voor € 23,30 hebben opgepeuzeld.

Op de terugweg naar de camper lopen we de plaatselijke drumband tegen het lijf. Het bijzondere is dat er een doedelzak-speler tussen loopt wat nog heel aardig klinkt ook. We pikken nog een momentje van een judo-demonstratie mee en gaan dan tevreden naar ons huisje op wielen.

Een prachtig beeld ontvouwt zich voor onze ogen. Door brand zwartgeblakerde bomen steken schitterend af tegen de witte rotsen. De horizon is kilometers ver weg. De omgeving wordt bepaalt door rotsblokken. Grote rotsblokken. De hele bergwand ligt er vol mee.

Na inspannend klimmen komen we op een splitsing aan. We klauteren naar rechts. Dan zien we de eerste huizen van Monsanto. Hoog boven ons maar in beeld. Het geeft weer energie. Met hernieuwde kracht bereiken we de poort. Heerlijk laten we wind en schaduw hun verkoelende werk doen. We wandelen het dorp binnen wat tussen de rotsen op de bergwand is gebouwd. Op een terras komen we bij. Koel drinkwater en een magnum vitaliseren ons.

De top is nog niet bereikt. Het dorp is slechts een tussenstation. De wegen lopen steil omhoog. Toch weet een auto zich door te straat te wringen. Er zijn hier meer toeristen. De winkeltjes doen goede zaken. We zijn al ver boven de kerktoren als we het plaatsje verlaten. De grauwe spits werkt als een magneet. Opnieuw moeten we struikelend bij een slingerend keienpad omhoog. We krijgen een prachtig uitzicht waar we maar half aandacht voor hebben. Schaduw zorgt zo nu en dan voor een kleine pauze.

Dan staan we voor de poort. Hij is open. Geen kassa-juffrouw. We lopen een ruw en uiterst onvlak terrein op. De rotsen zijn aan elkaar gemetseld met stenen muren met kantelen. De burcht heeft meerdere ruimtes. Het kan nog hoger. We beklimmen een oude trap langs de kasteelmuur en komen op de top. Oog in oog met de scherpe spits die ons uren heeft uitgedaagd. We laten ons zakken op een oude muur in de schaduw. Het water proeft als sprankelend bronwater. We eten ons weer op sterkte met een appel.

De tocht terug naar de camper is alleen maar naar beneden. Nu komen wij lachend ploeterende reizigers tegen die op weg zijn naar de top. Morsanto is nu veel leuker. We zien minstens drie kerken in het piepkleine bergdorp.

We zijn weer terug in het dal tegenover de Sint Petruskapel. Hier wanen wij ons op het gemak. Het is er oorverdovend stil tussen de bergwanden. Na een verfrissende douche zitten we de prachtige locatie te bekijken. Wat zijn we bevoorrecht om hier onze nachtplaats te kunnen inrichten.

Dit stuwmeer is pas in het jaar 2000 gerealiseerd. De Portugezen creëren op deze manier schone energie en grote recreatiegebieden. Het waterniveau is laag na een lange zomer. De centrale werkt maar op bescheiden kracht. Ook de recreatie loopt nog niet storm. Er is een groot parkeerterrein maar wij zijn de enige parkeerders. Misschien jaagt de Portugese politie hier ook iedere recreant weg. Zo is win-win meer verlies-verlies.

In de loop van de middag komt bij ons een auto met laadbak staan. Daar liggen wat brandslangen op maar hun diameter wekt geen vertrouwen voor een goede afloop, mocht er echt wat aan de hand zijn. De heren nemen het ervan en staan gezellig met elkaar te praten. We krijgen niet echt een idee wat hun opdracht is. Ze hebben weinig belangstelling voor de omgeving. Een beginnende bosbrand zou hen volledig zijn ontgaan.

Tegen de avond komen een paar auto’s naar het meer. De meeste bestuurders komen hun auto niet uit en keren en veel gevallen gelijk direct terug. De sporttoestellen die hier uitdagend staan opgesteld zijn duidelijk niet de reden van hun komst.

Na het eten gaan Hanna en ik een eind wandelen. We lopen over de stuwdam en hebben respect voor de hoogte van het ding. Het water komt aanzienlijk hoger dan het dorp. Ik kan mij voorstellen dat er toch een paar dorpelingen hiervan in het begin slecht hebben geslapen. Met het donker worden verdwijnen alle nieuwsgierigen en staan we alleen aan het meer. Het is wel een prachtig uitzicht over het water met een groene heuvelrug begroeid met bomen aan de overkant.

De aanblik tijdens de route is weer mooi vandaag. Het landschap is verfraaid met mooie rotspartijen. Met een beetje fantasie zie je daar allerlei figuren in. Een badende eend, een slak, een verschrikt achterom kijkende hagedis. En dat allemaal op reuzeformaat. Jammer is alleen dat ze ook hier hun best doen om een prachtig landschap volledig te verpesten. Vooral in het stuk van vandaag staan bovenop de fraaie heuvels nutteloze windmolens die niet of nauwelijks draaien, laat staan dat ze energie opwekken. De huidige westerse beschaving maakt zich voor eeuwig belachelijk.

Wat een superplek om te kunnen overnachten. Nadat we een klein zijweggetje zijn ingeslagen, komen we langs een riviertje. Deze slingert door het dal. Een bruggetje biedt demogelijkheid om over te steken. Grote rotsblokken vormen de oever hier en daar onderbroken door een stevige oever.Op de kant staan dennen- en loofbomen. Hier zou je een leven lang willen wonen. We krijgen het zowaar voor elkaar om de camper acceptabel recht neer te zetten. Schaduw vinden is geen probleem. De hele middaglaten we ons door het fraaie natuurschoon verwennen.

’s Avonds wandelen we het weggetje verder uit. Enige jaren terug is hier bosbrand geweest want we zien zwartgeblakerde stammen. Het geeft meteen een heel ander aanzien. Een trieste blik en dat over grote stukken. We komen bij een vervallen huisje terecht. Gebouwd met stevige losse stenen. De muren staan er nog maar het overige is door het voortschrijden van de tijd vergaan. Een prachtig monument van het oude Portugal.

Zoveel mogelijk in de schaduw klauteren we de volgende trappen op. Het stadje begint in de diepte weg te zakken. De horizon is ruim geworden. We voelen de vermoeide benen, we negeren de opnieuw opkomende dorst. Opnieuw voelen we nieuwe energie bij het passeren van een ander mooie Delfsblauwe voorstelling, geheel opgemaakt met kleine tegeltjes. De klokken luiden. We kijken omhoog en zien dat we al ver zijn geklommen

De laatste trappen voelen het zwaarst. Een prachtig bordes biedt een kleine tussenpauze. Een hoge pilaar is zeer kunstig versierd en staat in het midden van een grote waterpartij. Aan weerszijden bevinden zich grote zuilen, waar bovenop goed geboetseerde beelden staan van wereldburgers. Het geeft moed voor het laatste stuk.

Dan staan we recht voor de Igreja Nossa Senhora dos Remedios. Een hele tijd heeft ze ons gelokt, nu is het de tijd voor een ontmoeting. Haar deuren staan open. Samen met andere bezwete bezoekers glippen we naar binnen. Ze is niet eens erg groot maar wel schitterend gebouwd in rococo stijl. Het enorm grote altaarstuk, geheel bedekt met bladgoud valt op. Het Mariabeeld is in Rome gemaakt ergens in de achttiende eeuw. Dat het hier mag staan is voor veel Katholieken reden om ter bedevaart te gaan en de lange toegangsweg als boetedoening zonder morren ondergaan.

De terugweg is luchtig. Alle vermoeidheid is als sneeuw voor de zon verdwenen. Hanna huppelt de treden naar beneden af. We lassen een appelpauze in en zien hoe andere mensen omgaan met hun bezoek aan deze religieuze plaats. Beneden gekomen lopen we de toegangslaan af tot aan het begin. Lamego bereidt zich voor op een groot feest wat honderdduizenden bezoekers zal aantrekken. Ieder jaar, eind augustus en begin september is het raak. We zien talloze stands waar straks de horeca zich rijk zal verkopen. Een groot podium wordt opgericht. De hele stad is versierd met fraaie lichtbalken. De spanning van de feestdagen voel je al tussen de terrassen hangen.

Voor ons is het een leuk toeristisch uitstapje, voor de stad het hoogtepunt van het jaar.

We krijgen twee keuzes; of alleen de tuin voor € 8,50 of tuin en casa voor € 12,50. Natuurlijk willen we het huis zien. Nadat we een bocht doorlopen van het voetpad staan we plots voor het imponerende huis, gebouwd in barok-stijl. Ook de Portugese overheid heeft zijn waardering laten blijken want het huis is geplaatst op de lijst van Portugals belangrijkste bouwwerken. De omleiding start om 14.00 uur. Dan geeft ons anderhalf uur de tijd om door het tuincomplex te zwerven. Voor 8,50 pp mag je toch wat verwachten.

We zwerven niet lang. We lopen tegen de eindmarkering aan. Dan maar overzij. Na een paar stappen staan we buurman’s geraniums te bewonderen. Ongeveer een kwartier hebben we nodig om alle perken, hagen en vijvers op het netvlies te krijgen. Toegegeven, de rozentuin stond er prachtig bij. Ook een duistere tunnel die geheel is uitgeknipt uit een rij coniferen wekt onze verwondering. We wachten in de schaduw tot de klok de tijd naar twee uur weet te persen.

Onze rondleidster spreekt redelijk Engels en zo komen we veel over de familie te weten. De titel Hertog is erfelijk en gaat naar het oudste kind als de drager komt te overlijden. Nu is het achtste geslacht aan het bewind. We worden door de ontvangstkamer, de slaapkamers, de biblotheek, de ontvangstkamer en de eetkamer geleid. We zien kunstig gemaakte houten plafonds en bijna alle vertrekken. Het is mooi ingericht maar onze smaak is wat verwend geraakt met alle paleizen zodat we het niet echt opzienbarend vinden. De tour stopt nadat de kapel is getoond. Zoals kennelijk alle rijken, heeft ook onze Hertog zijn privé-kerk.

We zien flarden van de wijnmakerij, staan even in de wijnwinkel en sluiten dan ons bezoek af. Het is toch vooral de aanblik van het riante huis wat ons het langst zal heugen.

Als we aan de lunch willen beginnen, is de nieuwe rol van het natte dal volledig duidelijk. Het is druk geworden. Gezinnen, jeugd en senioren zijn de gene voorbij en hullen zich in allerlei variaties van badkleding. Jonge meiden tonen de laatste trends welke veel oudere dames is ontgaan. Ik geloof dat dit maar goed is ook. Heren laten zien dat het goed met ze gaat, hoewel dit ten koste  lijkt te gaan van het elastiek in de zwembroekboord.

We eten buiten.

De camper werpt voldoende schaduw om dit genoeglijk te kunnen doen.

Als de zon de hoogste stand heeft gehad, begint het effect ervan pas voelbaar te worden. Ik schrik van het koude water als ik voorzichtig mijn tenen onderdompel. Het blijkt mee te vallen als ik verder loop. Het water is kraakhelder. Bij de aanleg is er een soort voetpad naar het diepere water gelegd. Aan weerszijden zie ik scherpe rotsblokken maar vooruit kent geen hindernissen behalve dat het water snel begint te stijgen. Ik laat me languit glijden en met behulp van de schoolslag weet ik mijn hoofd boven water te houden. Met een paar ferme halen is de bodem verdwenen.

Op de avond loopt het parkeerterrein weer helemaal leeg. Tegen de stroom in komen twee campers juist bij ons staan. Gedrieën zullen we de stilte van de nacht moeten doorstaan. Hanna en ik zitten languit in de stoelen over het meer te kijken. De zon zakt weg achter de heuvel aan de overzijde. Nog even straalt een rode gloed als teken van z’n aanwezigheid. Nachtkrekels beginnen voorzichtig aan hun concert. Het zal niet voor ons zijn bedoeld, maar we zijn een dankbaar publiek.

We lopen het dorpje in. Medecamperaars hebben via reviews laten weten dat de doorgang naar Spanje zeer smal is en voor campers van zes meter al niet te doen is. Dat willen we wel eens zien. Heerlijk, wat een antiek plaatje. Oude gebouwen hangen zwaar uit het lood. De stoere houten deur vertelt een verhaal van eeuwen. Bovengalerijen hangen als destijds in het wilde westen gevaarlijk boven de weg. De palen zijn krom getrokken, niets sluit meer logisch maar een sfeer dat het geeft.

Sommige pandjes zijn deels ingestort en vormen zo een prachtig onderdeel van het beeld van een dorp uit vervlogen tijden.

Zeer smalle steegjes geven toegang tot de woningen op de heuvelrand. Al is de doorgang nog zo kort, er prijkt wel een trots naambordje op. Door het dorp slingert zich de Onor. Een klein riviertje wat toch nog wat water afvoert. Het gezellig ruisen van het afstromende water langs rotsblokken maakt de wandeling helemaal compleet.

Aan het einde van het dorp begint Spanje. Direct na het naamsbord. Prachtig dat er nog zulke authentieke plaatsen bestaan. Gelukkig wordt er al veel gerenoveerd, geheel in stijl. Voor sommige panden is te hopen dat er zich gauw een liefhebber meldt. Ze hebben weliswaar al eeuwenlang dienst gedaan als huisvesting maar het einde is nu echt wel in zicht.

Kunnen we er doorheen? 

De verhalen blijken weer eens subjectief. Al hadden we een Concorde dan nog zou het ruim passen.

Met weemoed in het hart, verlaten we vanochtend Portugal. Vijf weken is het voor ons een uitstekend gastland geweest. Ze was gul met de vele uren zonneschijn en zeer zuinig met de regen. Ze heeft ons fantastisch mooie plekjes laten zien langs de kust maar ook in de bergen. Ze toonde kracht en heeft ons overtuigd dat het leven goed is aan de zuidwest rand van Europa. Kleine dorpjes met smalle wegen door het centrum tot mondaine steden met ruimte, kunst en cultuur hebben we kunnen zien.

We beginnen tevreden aan de thuisreis. Omdat Spanje aanmerkelijk goedkoper is met diesel, rij ik tot op de laatste druppel naar de eerste pomp die we tegenkomen. Bij het dorp Micereces de Tera vinden we een prachtige pleisterplaats bij de rivier. We brengen er enige uren door om onze inmiddels Portugese tongval om te buigen naar Spaanse klanken.

De route is aanvankelijk mooi, bijna on-spaans, met bossen en groene heuvelruggen maar na Benavente komt het lelijke landschap weer tevoorschijn met een eindeloze licht heuvelachtige kale vlakte waar het graan is geoogst maar het meeste stro nog moet worden opgehaald. Geen huis, kerk of boerderij te bekennen. De dorpen die we passeren lijken verlaten, geen mens is op straat en alle ramen zijn gesloten.

Spanjaarden leven in de stad. In Palencia is het weer een gezellige drukte. We lopen langs de rivieroever. Op het gras direct aan het water is het vol met mensen. Ze praten, spelen een spelletje of houden een picknick. De boulevard is druk met motoren, auto’s en bromfietsen. De stad zelf kan ons niet bekoren. Weinig opzienbarende gebouwen, veel jaren zestig stijl. De kathedraal moet eeuwen oud zijn. Het direct hier aangelegen plein is het stadshart maar dan zonder te kloppen.

Het meertje straalt een uitdaging uit. Tenminste naar Hanna en mij. Zonder het direct te beseffen worden we door de kleine waterplas ingepalmd. Even bij het water kijken wordt het begin van een wandeling die helemaal rond het meertje gaat.

Voor de dagrecreanten staat er een groot restaurant waar de eerste gasten zich al hebben gemeld. Een zwanenfamilie komt rustig naar de oever toe gezwommen en moeder zwaan begint een gymnastiekoefening met de kleintjes terwijl vader in het water de wacht houdt. In het water ziet Hanna veel grote, donkere vissen zwemmen. Een Urker zou erbij staan te watertanden. Het pad volgt niet altijd de oever. Telkens zijn we opgelucht als na een tijdje bos er weer water blinkt.

Een eekhoorn zit midden op het pad zijn bijdrage aan de wintervoorraad op te peuzelen. Als ik hem op heterdaad wil betrappen met de camera, vliegt de slimmerd gauw een boom in.

In een afgezet stuk bos worden herten gevangen gehouden. Het schijnt de beesten niet te deren. Heerlijk ontspannen liggen ze in de zon te herkauwen. Op hun kop dragen ze een groot gewei terwijl ze niet veel groter zijn dan onze ree.

Een waterkraan halverwege komt als geroepen. We frissen even lekker op en drinken naar behoefte. Omdat de tocht spontaan is begonnen, hebben we niets bij ons. Het pad baant zich een prachtige weg door de natuur. Iedere meter is genieten. Gelukkig eindigt het waar het is begonnen en kunnen wij na anderhalf uur inspannen weer van onze rust genieten.

Het meer is kunstmatig en dient voor energie-opwekking. Op de oever en in het water zien we de restanten van de oorspronkelijke bebouwing. Een restant brug steekt nog boven het water uit. Ondertussen worden de camperplaatsapps om advies gevraagd. P4N weet nog een paar mogelijkheden en met Plan B en Plan C ingeprogrammeerd, vertrekken we weer.

Bij het zien van de eerste contouren van Plan B keurt Hanna deze resoluut af. Zo zijn we afhankelijk van onze laatste optie. Opnieuw wordt een onverhard pad wat neerwaarts de bossen inloopt aangewezen als einddoel. Hanna protesteert niet en we dalen af. Al gauw komen we op een open ruimte tussen de bomen met aan meerder kanten mooi uitzicht op het bijzondere water. Dit moet het maar worden is ons beider conclusie.

Later loop ik langs het meer om foto’s te maken. Het is een schitterend gebied. Vooral aan het water is veel ruimte en weinig mensen. Een busje met voortent houdt er domicilie. Verderop lopen een paar badgasten. Hier en daar staat een ruïne van een verlaten huis. In verband met de aanleg van het meer heeft ook hier een volksverhuizing plaatsgevonden. Ik zie nog een deel van een verlaten dorp op de berghelling. Niet iedereen zal blij geweest zijn met de vooruitgang.

De schemer achterhaalt het daglicht. In ons bos wordt het heerlijk rustig. Vakantie zoals een vakantie behoort te zijn.

We halen echte sportfietsers in, die dansend op de pedalen bezig zijn met een persoonlijke triomf. Het is hun hobby en dit soort uitdagingen is hen niet vreemd. Dan lopen we achterop bij een wel heel bijzondere pedalist. De tourfiets is zwaar met bepakt met koffers en tassen zowel bij het voorwiel als achterwiel. De man trapt zich wezenloos. Het kleinst denkbare verzet moet hem boven brengen.

We halen het.

Triomfantelijk draai ik aan het stuur. en rijden we de grote parking op. Toch maar weer mooi geflikt. Het is druk op de col d’Aubisque. We stappen uit en genieten van het uitzicht op het prachtige berglandschap. Grillige rotsen steken dreigend omhoog nog gehinderd door enige sneeuwlast. Groene bergweiden steken schitterend af bij de blauwe lucht. De klingelende koebellen zijn van alle kanten te horen. Een groep paarden loopt tussen de geparkeerde auto’s. Eén heeft jeuk. Dan is een geparkeerd stuk blik op wielen toch handig. Ongegeneerd wordt er met het achterwerk gerost.

Later in de middag rijden we door naar onze nachtplaats richting Argeles-Gazost. De weg wordt echt krap en de rotswand werkt ook al niet prettig mee. Voorzichtig gaan we voorbij aan de tegenliggers. Op een mooi vlak stuk midden in het bergland komen we terecht. Ook hier loopt het vee gemoedelijk tussen al die reiswagens door. Kalf gedwee achter moeder koe aanhuppelend.

We eten bij de ondergaande zon aan ons tafeltje in buiten. Omringd door machtige bergreuzen en het onophoudelijke geklingel. Het leven kan ook heel leuk zijn.

Op een terras in de naburige hoofdstraat genieten we van een uitgebreide lunch. Aanbod is hier genoeg maar ook de vraag is groot. Ook onze horecabaas heeft het razend druk. Naast horeca zijn er veel winkels die allemaal bijna hetzelfde verkopen. Grote strengen kralen, Maria-beelden en watertankjes. Het nut van het laatste ontgaat ons vooralsnog.

Met gevulde buik hervatten wij onze zoektocht. Op de plattegrond hebben we de kruisweg ontdekt en deze willen we ervaren. Naast de basiliek is een hoge heuvel. Pijlen verwijzen daar naar toe. Het begint direct goed. Het pad loopt steil omhoog. Na honderd meter komen we de eerste voorstelling van de vijftien tegen. Met levensgrote goudkleurige beelden wordt de veroordeling van Jezus voorgesteld.

Een aparte trap leidt er naar toe. Je wordt veronderstelt deze op je knieën te beklimmen. Meerdere bezoekers kiezen voor deze beproeving. Het pad gaat verder en de volgende voorstellingen beelden het verhaal van de kruisiging uit. Het pad wordt steiler en de klim wordt steeds zwaarder. Het asfalt verandert in een lastiger grindpad.

Een groep Spanjaarden wordt door een jonge priester langs de beeldengroepen geleid. Hij leest de bijpassende bijbelteksten voor. De groep laat zich duidelijk beroeren. Boven op de heuveltop bij voorstelling twaalf wordt de feitelijke kruisiging uitgebeeld. Een vrouw zit op haar knieën voor het hek en haar handen grijpen wanhopig de gazenafrastering vast. De groep Spanjaarden trekt al zingend weer verder.

Vanaf nu gaat het een stuk lichter. We dalen. De laatste voorstelling toont de opstanding. Een lange trap brengt ons in een echte grot. Hierin zijn enkele beelden ondergebracht. We begrijpen dat dit een latere aanvulling betreft. Even later staan we aan de achterzijde van de basilieken. Op het plein naderen nieuwe drommen nieuwsgierigen de eerste basiliek. Een hele rij rolstoelen brengt patiënten naar de volgende dienst.

Dan valt ons oog op een hele rij mensen die water uit de fontein in watertankjes opvangen. Daarna worden deze in een tas opgeborgen. Ineens snappen we het assortiment van de detailhandel in de hoofdstraat.

We houden het voor gezien en slenteren via het centrum van Lourdes weer terug naar de camper.

Mocht u ooit overwegen een camper te kopen en ermee op reis te gaan, rij dan voor de eerste nacht naar camperplaats Fleurance. U bent geheid voor de rest van uw leven aan deze tak van vrije tijd besteding verknocht. Als we aankomen rijden we een soort appelhof binnen. Een grote coniferenhaag scheidt de hof van de rest van de wereld. Er loopt een prima pad rondom en her en der staan campers geparkeerd in het gras. Het terrein grenst aan de rivier de Gers. Deze laat van zich horen omdat een stuw het stromende water anderhalf meter laat vallen. Er ligt een prachtige brug met romaanse bogen over het water heen waar je het uitzicht op hebt, tenminste als je de camper zo hebt geparkeerd.

Wij hebben rondom de woonmobiel volop ruimte en zitten lekker in de schaduw van een forse boom. Er heerst een gemoedelijke sfeer en er wordt volop gegroet. Op het terrein is een servicepunt voor campers aanwezig waar zelfs elektriciteit te krijgen is. Daarvoor moet je dan wel een ‘jeton’ uit het dorp hebben gehaald. Een mooi gebogen voetgangersbrug brengt je naar een meertje waar een heel park omheen is aangelegd.

Als we vanochtend vanuit Lourdes verder Frankrijk inrijden valt ons de groene wereld op. Ook Portugal had groen en zelfs Spanje was er niet helemaal vrij van. Maar dit is groen zoals we gewend zijn; echt grasgroen. Er is dan ook veel cultuurland waarop van alles gebeurd. Diverse gewassen staan in de doorbrekende zon te pronken en in de weilanden loopt zwart-bont vee. Dit ras hebben we achter de Pyreneeën niet gezien. We hebben nog achttienhonderd kilometer te gaan maar voelen ons nu al een beetje thuis.

Plots lopen we in een idyllisch smal, oud straatje. De panden staan stijf aan de weg. Alles straalt een harmonische rust uit. Het straatje loopt behoorlijk op. Hier en daar is een steegje om bij de achterliggende woningen te komen. Het is alleen voor voetgangers toegankelijk wat de sfeer zeker ten goede komt. Diverse kunstenaars hebben een ruimte in de nauwe straatjes bemachtigd en stallen hun kunnen uit. Er komen enkele zijstraten die er al net zo bekoorlijk uitzien. De oude woonhuizen zien er goed verzorgd uit maar hebben hun authenticiteit behouden. Er lopen meer nieuwsgierigen rond en dat zorgt voor gezelligheid. Het dorp is gebouwd op enkele kliffen strak langs de rivier de Lot. Op het hoogste punt ligt de burcht ruïne. Vandaar heb je een schitterend uitzicht over de meanderende rivier.

We klauteren terug naar beneden.

We bespreken de lijst. Twee uitersten hebben we aan een grondig onderzoek onderworpen. Schoonheid zit in meerder zaken. De samenstellers zullen hun werk serieus hebben gedaan maar wij vinden St Cirq van een heel andere klasse dan Lazerte.

Op het oude en vervallen station van Uzerche is het een drukte van belang. Het voormalige perron dient nu als camperplaats. Feitelijk is het al vol maar iedere nieuwkomer weet zich er toch weer tussen te persen. Het oude stationsgebouw heeft nog steeds een functie. De passanten mogen gebruik maken van de nog aanwezige toiletten. Het doet het gebouw zichtbaar goed want ze staat prachtig licht roze in de zon te stralen.

We beginnen aan een stadswandeling. De overbodige spoorbrug is nu gegund aan de voetgangers. Hoog boven de autobrug kunnen we zo naar het centrum lopen. We zoeken het oude, middeleeuwse stadshart op. Via een poort worden we welkom geheten. Grote, stevige gebouwen laten zien dat de bouwvakkers ruim achthonderd jaar geleden hun vak goed verstonden. Op de heuveltop is de kerk gebouwd. Het pand heeft grote ronde gewelven en staat heel robuust over de stad te staren.

Het interieur is opnieuw sober. Er is wel enige verbeelding van religieuze figuren maar de wanden zijn leeg en de pilaren kaal. Of we hier uit moeten afleiden dat de parochie arm en eenvoudig is geweest of dat in deze regio men niet zo van het uitbundige is, blijft voor ons een vraag.

Het water van de Vézere valt voor onze camper ruim een meter omlaag, daartoe gedwongen door een kunstmatige stuw. Het zorgt voor een heerlijk ruisend geluid wat de omgeving meteen opwaardeert. Vele kilometers zuidelijker voegt het zich samen met de Dordogne om samen bij Bordeaux terug te vloeien naar de oceaan. De vraag komt op wie van ons tweeën het eerst weer terug is op deze mooie plaats.

Het veld met de opgravingen wat achter het museum ligt, is vrij te betreden. Dat betekent meestal niet veel goeds. Enthousiast lopen we naar het eerste punt. Een groot zeildoek dekt de romeinse schatten af en de enige informatie die we krijgen, is dat het verboden is om bij de afgraving te kijken. Ik zeg hoopvol tegen Hanna dat het verderop wel prima te bekijken is.

Een bordje verwijst naar de Romeinse tuin.

Dat spreekt ons beiden aan en we lopen in de richting die de pijl wijst. Hoe we ook kijken, we zien niets. Totdat we enige haagjes ontwaren. Inderdaad, hier moeten we zijn. Vier miniperkjes met ieder een bordje: sierplanten, medicinale planten, geurplanten en gebruiksplanten maar dan in het Frans. De perkjes zijn overwoekerd met planten die niet met de romeinen van doen hebben gehad. Hanna ruikt bij de geurplanten evenwel nobele aroma’s.

We struinen het terrein verder af. Onder een afdak vinden we de restanten van een badhuis. Even verderop liggen de fundamenten van twee tempelgebouwen. Maar feitelijk zijn dat ook maar een rij grijze stenen. Voor de sfeer heeft men een aantal nieuwe pilaren neergezet en hier en daar hangt een foto van hoe het er 1800 jaar geleden heeft uitgezien.

In een kwartier zijn we klaar. In de camper wachten we twee uur af.

Als we naar binnen lopen knikt de vriendelijk kassajuffrouw ons aan. Ik heb mijn portemonnee al in de hand. Ze maakt een afwerend gebaar. Entree is gratis want het is de eerste zondag van de maand. Hah, eindelijk iets positiefs. Op de verdieping op de begane grond wordt ons de tijdschaal uitgelegd. We zien voorwerpen uit de ijzer-, brons- en steentijd. Het wezen mens is al vier miljoen jaar oud, zegt een volgend paneel. Als we afdalen naar de onderverdieping komt de grootste verrassing. Het museum is boven op de restanten van een romeinse villa gebouwd. In de kelder zijn deze van dichtbij te bewonderen inclusief de suggestie hoe de muren destijds zijn gemaakt.

Een lift tilt ons naar de uitgang. Even later rijden we weer op de A20. Eigenlijk kun je het maar beter bij verwachtingen laten, is mijn conclusie. De werkelijkheid kan er in ieder geval niet aan tippen.

Een hengelaar zit star naar zijn dobber te staren aan de oever van een meer. Ons ‘bonjour’ komt niet binnen. Verderop ontmoeten we nog meer vissers. Een groot aantal hengels zit vast in beugels maar het snoer loopt dreigend het water in. Per man kom ik zo op een stuk of vier. Vanuit hun ooghoeken wordt de batterij in de gaten gehouden, terwijl de directe aandacht uitgaat naar de werphengel in hun hand.

Een jongeman werpt het snoer zeker vijftig meter weg met een soepele beweging. Ganzen storen zich niet aan de drukte en zwemmen hun eigen rondje. Na bijna twee uur komen we weer bij de camper aan. De lunch laat zich lekker smaken en languit in de zomerstoel laten we de zonnestralen ons nog even kietelen.

Later in de middag rijden we door Midden-Frankrijk en komen we uit bij Bonny-sur-Loire. Op advies van Mio gaan we klein smal weggetje in en komen zo langs de oever van Loire in een prachtig stukje natuur. Een goed begaanbaar zandpad brengt ons tot aan het water.

Een tweetal in een kano vaart zich vast op een ondiepte. Nadat roeier 1 is uitgestapt en het vaartuig naar het diepere water duwt, kan de reis weer verder, zij het met een natte broek.

Op ons plekje is het heerlijk rustig. We staan schitterend midden in de natuur. Een honderd meter verder staat een andere camper. Ook als de avond is aangebroken, stroomt het water van de rivier nog richting zee. De nacht zal stil en donker zijn.

We vervolgen de weg en komen uit in een compleet middeleeuws dorp. Overal staan eenvoudige onderkomens. In ieder is een vakman gevestigd met een reeks helpers. Wij zien een dakpannenmaker die ze uit klei vervaardigd. Er tegenover woont een dakpannenmaker die ze van hout maakt. Uit de schoorsteen van de smidse stijgen donkere rookwolken op. Het ijzer wordt gesmeed als het heet is. Een serie timmerlieden maakt houten wielen, hele dakconstructies en houten planken en balken. Een mandenmaker pakt z’n biezen.

Overal scharrelen kippen rond. Het getok en gekraai is het enige geluid wat je naast spreken en hamerslagen hoort. Dan staan we voor het kasteel. Het bouwwerk neemt al serieuze vormen aan maar staat nog wel in de steigers. Een groot woongedeelte is klaar en bezoekers kunnen het bewonderen. De vier hoektorens beginnen aardig omhoog te rijzen. We klimmen via een wenteltrap omhoog en komen op de verdedigingsmuur. Vanuit die positie zien we hoe metselaars bezig zijn met de hoofdpoort. Het zal nog wel een paar jaar duren voor die af is.

Het is prachtig om in een middeleeuws dorp te kunnen rondlopen die geheel functioneert op de bouw van het kasteel. Al vijfentwintig jaar! Er zijn best veel bezoekers en tijdens de topdagen is het nog veel drukker. Zij betalen in feite het kasteel. Van de entreegelden kan het dorp draaien.

Rond het middaguur zijn we in l’Epine. Het plaatsje is bekend om zijn grote basiliek. In het aanrijden kijken we recht op het gotische meesterwerk. Twee spitse torens priemen hoog in de lucht.

Voorzichtig duwen we de kerkdeur open. Opnieuw verrast ons het vrij sobere interieur. Achterin of eigenlijk voorin staat een groot altaarstuk. We lopen er achterlangs en zien de compositie van de graflegging, één van de bijzonderheden van deze basiliek.

Halverwege staat een waterput. Boven de put hangt een katrol waarmee met behulp van een emmer het water kan worden opgetakeld. Er naast staat een tapvat. Op een tafeltje staan wegwerpbekertjes die na gebruik in de gereed staande vuilnisbak gedeponeerd kunnen worden. We hebben niet getapt maar iets dergelijks hebben we nog nooit eerder in een kerkgebouw gezien.

Buiten bekijken we de waterspuwers. Dit is een andere bijzonderheid. Rondom het gebouw op zekere hoogte steken beelden recht naar voren. Uit de geopende monden kan het regenwater naar beneden vallen. Ieder beeld is anders. Van mensfiguren tot bijna monsterlijke wezens.

Als we in Sedan op het kasteelplein willen parkeren, staat deze vol met campers. Het blijkt dat het plein is gereserveerd door een Franse camperclub. Helemaal achteraan is wat plek opengelaten, voor ons voldoende. Het is een wonderlijk kasteel. Door de poort waan ik mij in een middeleeuwse stad met auto’s. Links en rechts staan enorme gebouwen die onderdeel van het kasteel uitmaken. Hier en daar pronkt een robuuste toren. Alle bouwwerken zijn onderling verbonden en een dikke muur voorkwam vroeger ongewenst bezoek.

De weg loopt gewoon door. Ik loop een eind het pad op wat steil omhoog gaat. Uiteindelijk kom je op het dak van het hoofdgebouw wat zeven verdiepingen telt. De folder vermeldt trots dat dit het grootste kasteel van Europa is. Ik zal ze niet tegenspreken want vannacht moet ze over ons campertje waken.

Zuid-Limburg komt helemaal tot z’n recht. We zwoegen een heuvel op en zien lieflijke dorpjes in de dalen. De velden met mais liggen schuin omhoog. Onder een eikenboom staan drie dikbil-koeien. De weg is smal en golft prachtig op en neer met het landschap.

Het looppad varieert met zand, asfalt en grind. Nederland blinkt uit in zaken voortreffelijk organiseren. Hadden we een paar dagen geleden nog een route in Frankrijk met geschilderde tekens op wat er maar stond, hier wordt niets aan toeval overgelaten. De te lopen richting is uitstekend afgebakend. Overal zijn palen in de grond geslagen en schuin afgezaagd. Op deze schuine kant is een speciaal plaatje geschroefd wat overduidelijk door middel van een pijl aangeeft hoe we dienen te lopen.

Nu kun je van Fransen zeggen wat je wilt, ze waren wel praktisch. Ze begrijpen dat je al pratend en/of genietend van de omgeving het voor kan komen dat je een teken mist. Dan is een verfkwast best handig. Op een boom in de onjuiste richting werd dan met de kleur van de route een kruis geschilderd. Duidelijker kan niet: “Keer om”.

Tja, met die luxe paaltjes wordt het natuurlijk erg kostbaar om een ‘afvang’ te regelen en zo komt het dat de route van zeven kilometer door ons is opgerekt tot negen-en-half kilometer. Ter voordele van ons, wil ik wel zeggen dat het ene paaltje in het dorp erg onzichtbaar was opgesteld. In een erg smal steegje, strak tussen twee huizen, en onder een boom.

Het is genieten van een prachtige omgeving. Het pad verandert per bocht. We komen door een bos, lopen zowat bij een boer over het erf, wandelen door een wonderlijk smal paadje achter huizen langs, komen in een tunnellaan en kunnen vooral op de top van een heuvel het prachtige Limburgse landschap bewonderen.

Later in de middag parkeren we in Sittard. Dat we weer in ons thuisland zijn, wordt tijdens de rit er naar toe meteen duidelijk. Langdurig klettert de regen op onze reiswagen. We realiseren ons dat we reuzemazzel hebben gehad met de wandeling want die is droog en redelijk zonnig verlopen.

In het land valt goed te zijn met een camper. Aan de kust leek het wat strenger maar in het oosten en noorden wordt een vrije standplaats  in het algemeen gedoogd. Onze voorkeur gaat toch uit naar de oostkant, de grens met Spanje. Er zijn daar grote stuwmeren, prachtige landschappen en veel ruimte.

Het gaat goed met de Portugees. Door vrijwel alle dorpen en steden waar we door zijn gereden hebben we veel mooie huizen zien staan. Echte plaatjes. Een groene en goed onderhouden tuin er omheen met steevast een muurtje om het erf af te scheiden. Soms zagen we ook een straat of een wijk waar de woningen erg klein leken. Best wel een opvallend verschil.

Het straatbeeld wordt bepaald door moderne en goed uitziende auto’s. Erg grappig is de pick-up auto. Deze rijden vrij veel rond en hebben een kenmerkend houten hekwerk rondom de laadvloer staan. Dit hebben we nergens anders in Europa gezien. Wat ook opvalt is het grote aantal luxe wagens. We hebben veel gloednieuwe types van dure merken zien rondrijden.

We kijken tevreden terug op deze lange reis. Afgezien van een verwoestende hagelbui in Noord-Spanje hebben we altijd prachtig weer gehad. De temperatuur was altijd aangenaam. Enkele frisse dagen in Noord-Portugal en enkele hete dagen in Zuid-Portugal waren de uitzondering. We zullen zeker nog een keer terugkeren naar dit vriendelijke land in de zuidwesthoek van Europa.

Dan geven Pio en Mio aan dat de bestemming is bereikt. We zijn thuis.